مقدمه
وقتی پای بستهبندی مواد غذایی به میان میآید، نام تتراپک یکی از اولین چیزهایی است که به ذهن میرسد. شاید شما هم تا حالا شیر، آبمیوه یا سایر نوشیدنیهایی را دیده باشید که داخل جعبههای مقوایی با روکش پلاستیک یا فویل بستهبندی شدهاند. این همان تکنولوژی تتراپک است که به دلیل مزایای فراوانش، جایگاه ویژهای در صنایع غذایی پیدا کرده. اما تتراپک چیست، از چه موادی ساخته میشود و چرا تا این حد محبوب است؟ بیایید با هم دقیقتر بررسی کنیم.
تتراپک چیست؟
تتراپک (Tetra Pak) در واقع یک برند سوئدی و پیشرو در تولید سیستمهای بستهبندی مایعات و مواد غذایی است. این شرکت در دهه ۱۹۵۰ میلادی روشی نوآورانه برای بستهبندی ابداع کرد که ماندگاری محصولات را افزایش میدهد، از آلودگی جلوگیری میکند و حملونقل را آسانتر میسازد.
جالب است بدانید که نام "تتراپک" در ابتدا به شکل و طراحی چهاروجهی اولین بستهبندیهای این شرکت اشاره داشت (تترا یعنی چهار و پک یعنی بسته).
اجزای بستهبندی تتراپک
بستههای تتراپک معمولا از چند لایه تشکیل میشوند:
مقوای مقاوم برای حفظ شکل جعبه و محافظت فیزیکی.
لایه پلاستیکی (پلیاتیلن) برای جلوگیری از نفوذ رطوبت.
لایه فویل آلومینیوم که جلوی نفوذ نور و هوا را میگیرد و باعث افزایش ماندگاری محصول میشود.
ترکیب این لایهها باعث میشود مواد غذایی بدون نیاز به مواد نگهدارنده، مدت طولانی سالم بمانند.
مزایای استفاده از تتراپک
افزایش ماندگاری مواد غذایی بدون نیاز به یخچال (در برخی محصولات)
سبک و مقاوم در برابر ضربه
بهداشتی به دلیل بستهبندی استریل
حمل و ذخیرهسازی آسان
دوستدار محیط زیست به دلیل قابلیت بازیافت
کاربردهای تتراپک
تتراپک بیشتر در بستهبندی مایعات و محصولات غذایی حساس استفاده میشود، از جمله:
شیر و فرآوردههای لبنی
آبمیوه و نوشیدنیها
سوپ و سسهای آماده
نوشیدنیهای گیاهی مثل شیر سویا یا بادام
فرآیند بستهبندی تتراپک چگونه است؟
سیستم بستهبندی تتراپک معمولا به روش آسپتیک (Aseptic) انجام میشود. در این روش، هم محصول و هم بستهبندی به صورت جداگانه استریل شده و سپس در محیطی کاملاً بهداشتی پر و بسته میشوند. این کار باعث میشود محصولات تا چند ماه در دمای اتاق ماندگاری داشته باشند.
معایب تتراپک
هرچند تتراپک مزایای زیادی دارد، اما خالی از ایراد هم نیست:
بازیافت آن نیاز به تجهیزات خاص دارد چون چند لایه مواد مختلف به هم متصل شدهاند.
تولید آن نسبت به بعضی بستهبندیهای سادهتر، هزینه بیشتری دارد.
جمعبندی
حالا که فهمیدیم تتراپک چیست، میتوان گفت این فناوری تحولی بزرگ در صنعت بستهبندی ایجاد کرده و همچنان یکی از محبوبترین گزینهها برای نگهداری بهداشتی و طولانیمدت مواد غذایی به شمار میرود. با پیشرفت تکنولوژی، شاید در آینده شاهد نسخههای پیشرفتهتر و حتی سازگارتر با محیط زیست از این بستهبندیها باشیم.